تاریخچه پراز فراز و نشیب سلف در ایران
به گزارش بیداربورس در سال ۱۳۸۲ موضوع انتشار اوراق سلف موازی مطرح اما به دلیل وجود محدودیت‌ها و قوانین فقهی، انتشار این اوراق انجام نشد. در سال ۱۳۸۷، مبحث اوراق سلف موازی استاندارد در کمیته فقهی بورس مطرح و اوراق سلف نفت به عنوان اولین اوراق سلف در سال ۱۳۸۹ منتشر شد. دو سال بعد انتشار اوراق سلف نفتی متوقف شد. البته این توقف ادامه‌دار نبود و طبق دستورالعمل سلف موازی استاندارد، در سال ۱۳۹۲ انتشار اوراق برای همه شرکت‌ها در بورس کالا و بورس انرژی ابلاغ شد.
اولین اوراق سلف موازی در سال ۱۳۹۴ و توسط شرکت گل‌گهر بر روی محصول سنگ آهن تولیدی این شرکت منتشر شد.
قرارداد سلف چیست؟
قرارداد سلف، قراردادی است که به کمک آن اشخاص، محصولات واحدهای تولیدی خود را به نرخ مشخصی، پیش خرید نقدی می‌کنند. به بیان دیگر مالکان کالا، دارایی خودشان را به طور نقدی پیش فروش کرده و زمانی معین در آینده آن را تحویل می‌دهند. قرارداد سلف برخلاف قرارداد نسیه است؛ در قرارداد نسیه، فروشنده در اصل کالا را تحویل می‌دهد و تسویه کالا هم در آینده صورت می‌پذیرد.
قراردادهای سلف در بازار کالای ایران، بازار ثانویه ندارند و همین امر موجب محدودیت نقدینگی در این بازار می‌شود. برای حل کردن مشکل قرارداد سلف و رفع محدودیت‌های آن، اوراق قرارداد سلف موازی استاندارد طراحی شد.
قرارداد سلف موازی استاندارد چیست؟
قراردادی است که براساس آن، خریدار می‌تواند معادل دارایی پایه خریداری شده را به شخص دیگری در بازار، قبل از سررسید واگذار کند. بنابراین اوراق سلف استاندارد، نوعی ابزار تامین مالی است که بر مبنای قرارداد سلف موازی استاندارد منتشر می‌شود.
مهم : ناشر اوراق سلف موازی استاندارد، فارغ از قیمت دارایی پایه، یک سود حداقلی را برای سرمایه‌گذاران در قالب اختیار فروش در سررسید تضمین می‌کند. از طرف دیگر، با افزایش قیمت دارایی پایه، سود مازاد به سرمایه‌گذار تعلق می‌گیرد
قراردادهای سلف موازی چه کاربردهایی دارد؟
· روشی برای تامین مالی شرکت‌ها از راه جذب سرمایه
· جبران کسری بودجه دولت
برای پوشش ریسک ناشی از نوسانات قیمت دارایی پایه در قرارداد سلف موازی استاندارد می‌توان از ابزار اختیار خرید و فروش تبعی استفاده کرد.
اختیار خرید تبعی: نوعی اختیار معامله است که به منظور پوشش ریسک در فرآیند معاملات همراه با اوراق سلف موازی از سوی خریدار به فروشنده کالا اعطا می‌شود. بر اساس آن، اختیار خرید تعداد مشخصی از دارایی پایه را در سررسید و به قیمت اعمال تعیین شده در قرارداد، به عرضه‌کننده می‌دهد.
اختیار فروش تبعی: به اختیار معامله‌ای گفته می‌شود که به همراه اوراق سلف موازی استاندارد از سوی فروشنده به خریدار اعطا می‌شود و براساس آن خریدار اوراق، تعداد مشخصی از دارایی پایه را در سررسید به قیمت اعمال تعیین شده در قرارداد، به عرضه‌کننده می‌دهد.
چه دارایی‌ها امکان انتخاب برای عقد قرارداد سلف موازی استاندارد را دارند؟
· امکان تحویل فیزیکی دارایی پایه
· استانداردپذیر بودن دارایی پایه
· وجود مرجع قیمتی قابل اتکا
· عدم وجود محدودیت قانونی برای نقل و انتقال کالا
· وجود بازار نقدی قوی برای دارایی پایه
· عدم وجود محدودیت‌های قیمتی برای دارایی پایه (مشمول قیمت‌گذاری‌های دولتی نباشد)
کارمزد اوراق سلف موازی استاندارد
معاملاتی که بر پایه اوراق سلف موازی استاندارد در بورس کالا انجام می‌شود نهایتا دارای سقف کارمزد ۰.۰۰۰۷۲۵ به ازای هر قرارداد خرید و فروش خواهد بود. در نظر داشته باشید که در مرحله پذیره‌نویسی اوراق سلف، کارمزد خرید و فروش در اصل به عهده ناشر اوراق خواهد بود
نظر شما